Υστερική Διαταραχή Προσωπικότητας

Η Υστερική (ή Οιστριονική ή Δραματική) Διαταραχή Προσωπικότηταςχαρακτηρίζεται από συναισθηματική αστάθεια και αναζήτηση της προσοχής.

Τα άτομα με αυτή τη διαταραχή εκφράζουν τα συναισθήματα με υπερβολικά δραματικό και θεατρικό τρόπο ("drama queen") που συχνά, φέρνει σε δύσκολη θέση τους φίλους όταν γίνεται δημόσια. Τα συναισθήματα τους αλλάζουν γρήγορα και απρόβλεπτα. Η συμπεριφορά τους συχνά είναι ανάρμοστα προκλητική και αποπλανητική σεξουαλικά.

Μπορεί να έχουν δυσκολία να αναπτύξουν συναισθηματική οικειότητα σε ερωτικές σχέσεις. Χωρίς να το συνειδητοποιούν, συχνά εκδραματίζουν ένα ρόλο (π.χ., «θύμα» ή «πριγκίπισσα»). Μπορεί να προσπαθήσουν να ασκήσουν έλεγχο στο σύντροφό τους μέσα από συναισθηματική χειραγώγηση ή αποπλανητική συμπεριφορά ενώ ταυτόχρονα δείχνουν έντονη εξάρτηση απ’ αυτούς.

Συχνά έχουν διαταραγμένες σχέσεις με τους φίλους του ιδίου φύλου, λόγω της σεξουαλικά προκλητικής συμπεριφοράς τους ή των απαιτήσεών τους για συνεχή προσοχή. Αναζητούν συνεχώς το καινούργιο, τη διέγερση και τον ενθουσιασμό και έχουν την τάση να βαριούνται με τη συνήθη ρουτίνα τους. Συχνά παραμελούν τις παλιές σχέσεις για να κάνουν χώρο για τον ενθουσιασμό νέων σχέσεων. Αν και συχνά ξεκινάνε μια εργασία ή ένα έργο με μεγάλο ενθουσιασμό, το ενδιαφέρον τους μπορεί γρήγορα να μειωθεί.

Διαγνωστικά κριτήρια της δραματικής διαταραχής προσωπικότητας (σύμφωνα με την Αμερικανική ψυχιατρική εταιρεία)

Για να διαγνωστεί οιστριονική διαταραχή προσωπικότητας σε ένα άτομο, πρέπει να πληρούνται τουλάχιστον 5 από τα ακόλουθα κριτήρια:

● Νιώθει άβολα σε καταστάσεις στις οποίες δεν είναι το κέντρο της προσοχής.

● Η αλληλεπίδραση με τους άλλους συχνά χαρακτηρίζεται από ακατάλληλη σεξουαλικά, αποπλανητική ή προκλητική συμπεριφορά.

● Έχει ραγδαία μεταβολή και ρηχή έκφραση συναισθημάτων.

● Χρησιμοποιεί συστηματικά τη φυσική του εμφάνιση για να τραβήξει την προσοχή πάνω του.

● Έχει ένα στυλ ομιλίας που είναι υπερβολικά ιμπρεσιονιστικό (εκφραστικό/εντυπωσιακό) και χωρίς λεπτομέρειες.

● Εκφράζει τα συναισθήματα με υπερβολικά δραματικό και θεατρικό τρόπο.

● Επηρεάζεται εύκολα από τους άλλους ή τις περιστάσεις.

● Θεωρεί τις σχέσεις, περισσότερο οικείες από ό, τι πραγματικά είναι.

Αυτό το διαρκές μοτίβο εσωτερικού βιώματος και συμπεριφοράς πρέπει να έχει ξεκινήσει το αργότερο στην πρώιμη ενήλικη ζωή και να αποκλίνει σημαντικά από τις προσδοκίες του πολιτισμικού περιβάλλοντος του ατόμου. Είναι άκαμπτο και διάχυτο σε ένα ευρύ φάσμα προσωπικών και κοινωνικών καταστάσεων και οδηγεί σε κλινικά σημαντική δυσφορία ή διαταραχή στον κοινωνικό, επαγγελματικό ή άλλους σημαντικούς τομείς λειτουργικότητας.

Κοινωνικές δεξιότητες που λείπουν σε άτομα με υστερική διαταραχή

● Αυθεντικότητα

● Αγνότητα

● Σύνεση

● Συναισθηματική σταθερότητα

● Συνεργασία/γενναιοδωρία.

Αιτιολογία της υστερικής διαταραχής

Η επικρατούσα άποψη είναι ότι και μαθησιακοί και κληρονομικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της υστερικής διαταραχής. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι η τάση για οιστριονική διαταραχή προσωπικότητας φαίνεται να εκδηλώνεται σε μέλη της ίδιας οικογένειας, υποδεικνύει ότι η γενετική προδιάθεση για τη διαταραχή μπορεί να είναι κληρονομική. Ωστόσο, το παιδί του γονέα με αυτή τη διαταραχή μπορεί απλά να επαναλαμβάνει μια μαθημένη συμπεριφορά.

Άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες που μπορεί να εμπλέκονται είναι η έλλειψη κριτικής ή τιμωρίας κατά την παιδική ηλικία, η θετική ενίσχυση που δίνεται μόνο όταν ένα παιδί επιτυγχάνει ορισμένες αποδεκτές συμπεριφορές και η μη προβλέψιμη προσοχή που δίνεται σε ένα παιδί από τους γονείς του.

Οι διαταραχές της προσωπικότητας συνήθως αναπτύσσονται σε σχέση με την ατομική ιδιοσυγκρασία, το ψυχολογικό στυλ και τους τρόπους που οι άνθρωποι μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν το στρες καθώς μεγαλώνουν.

Αιτιολογικοί παράγοντες ανατροφής

● Έλλειψη μητρικής συναισθηματικής φροντίδας. Η φροντίδα που έπαιρνε το παιδί ενδέχεται να ήταν εξωτερικής φύσεως. Η μητέρα πιθανά ασχολούνταν με την εμφάνιση του παιδιού και παραμελούσε τις συναισθηματικές του ανάγκες και την ανάπτυξή του. Σ’ αυτήν την περίπτωση το παιδί (αγόρι ή κορίτσι) μπορεί να στραφεί στον πατέρα για συναισθηματική φροντίδα.

Αν πρόκειται για κορίτσι, τότε μπορεί να χρησιμοποιήσει διάφορες μεθόδους για να κερδίσει την εύνοια του πατέρα και να κρατήσει τη συναισθηματική προσοχή του. Οι μέθοδοι αυτές στα πιο μεγάλα κορίτσια μπορεί να περιλαμβάνουν φλερτ και επιδειξιομανία. Συχνά, αυτά τα κορίτσια γίνονται «το κοριτσάκι του μπαμπά.» Στην ενήλικη ζωή ωστόσο, η έλλειψη της μητρικής φροντίδας προκαλεί έναν αέναο κύκλο αποδοχής (από μια ανδρική φιγούρα) και απόρριψης (στην ίδια ανδρική φιγούρα). Καθώς η γυναίκα κερδίζει τη φροντίδα της ανδρικής φιγούρας (που αναπληρώνει τον πατέρα της), τον απομακρύνει συναισθηματικά, δεδομένου ότι η πραγματική στέρηση εσωτερικά είναι η ανάγκη για μητρική φροντίδα.

Στην περίπτωση του αγοριού, αν ο πατέρας δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τις συναισθηματικές ανάγκες του, το αγόρι μπορεί να αναπτύξει θηλυπρεπή χαρακτηριστικά αργότερα στη ζωή του. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ομοφυλοφιλία (ή λανθάνουσες ομοφυλοφιλικές επιθυμίες). Η έλλειψη μητρικής συναισθηματικής φροντίδας στο αγόρι, μπορεί να προκαλέσει μια δυσπιστία για όλα τα θηλυκά (ακόμη και αν έχει παντρευτεί). Κανένα θηλυκό δε θα καταφέρει να ικανοποιήσει αυτό που έλειπε στη μητρικό σχέση. Επίσης μπορεί να αναπτύξει συμπεριφορά «Macho» για να «αποδείξει» ότι το αρσενικό είναι ανώτερο. Άλλη ισχυρή πιθανότητα είναι επίσης η αγαμία.

● Να σε αγαπούν επειδή είσαι ελκυστικός ή διασκεδαστικός.

● Δεν δινόταν καμία έμφαση στις ικανότητες ή στην προσωπική ισχύ.

● Ανταγωνιστική σχέση με τη μητέρα.

● «Ερωτική» προσκόλληση στην πατρική φιγούρα.

● Το παιδί έχει μάθει να ασκεί έλεγχο χρησιμοποιώντας την εμφάνιση.

● Απαιτήσεις να προσποιείται ότι όλα είναι εντάξει στο σπίτι.

● Πιθανή φροντίδα και επιβράβευση του παιδιού επειδή είναι άρρωστο.

● Απρόβλεπτες αλλαγές λόγω της γονεϊκής αστάθειας.

Θεραπευτική αντιμετώπιση της Υστερικής διαταραχής

H θεραπευτική αντιμετώπιση της υστερικής διαταραχής βασίζεται κυρίως στην ψυχοθεραπεία. Η φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται σε κάποιες περιπτώσεις, είναι συμπληρωματική της ψυχοθεραπείας και αφορά μόνο στη θεραπεία συνυπαρχουσών διαταραχών (π.χ. κατάθλιψη.)

Στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία, αυτά τα παρορμητικά άτομα που επιζητούν την προσοχή, χρειάζονται μια σταθερή και υποστηρικτική θεραπευτική σχέση σε μακροχρόνια βάση, με ξεκάθαρα και σταθερά όρια. Ο ψυχοθεραπευτής πρέπει να έχει την υπομονή και τη δύναμη να αντέξει τις άφθονες κρίσεις του υστερικού ατόμου και τις επαναλαμβανόμενες προσπάθειες παραβίασης-δοκιμασίας των ορίων της σχέσης. Η επικοινωνία θεραπευτή-θεραπευόμενου χρειάζεται να είναι ξεκάθαρη, ειλικρινής, αισιόδοξη και προσανατολισμένη στην εκμάθηση πιο ώριμων μηχανισμών αντιμετώπισης των συνθηκών ζωής.

,Πηγη 

by click4money