«E
άν
ορίσουµε
την
εγκληµατολογία
ς
την
επιστήµη
εκείνη
που
µελετά
το
έγκληµα
και
τους
εγκληµατίες
,
γίνεται
"εκάθαρο
ότι
η
ταινία
είναι
µία
από
τις
κύριες
πηγές
µέσα
από
την
οποία
οι
άνθρποι
αντλούν
τις
ιδέες
τους
για
τη
φύση
του
εγκλήµατος
».
10
3αρ$(ο
που
οι
ταινίε&
'ια'ραµατί0ουν
#να
κεντρικ$
ρ$(ο
στ%ν
παρα+ω+ή
αναπαραστ*σεων
και
συ((ή-εων
τ%&
#ννοια&
του
ε+κ(ήµατο&
,
οι
ε+κ(%µατο($+οι
τι&
#)ουν
α+νοήσει
συστ%µατικ*
,
µ#νοντα&
προσκο((%µ#νοι
σε
µια
στενή
προοπτική
των
κοινωνικ/ν
επιστ%µ/ν
που
'ίνει
ε(*)ιστ%
προσο)ή
στι&
α((%(επι'ρ*σει&
του
ε+κ(ήµατο&
µε
τον
πο(ιτισµ$
.
11
Ε(*)ιστοι
µε(ετ%τ#&
προσπ*.%σαν
να
ε"%+ήσουν
τ%ν
ι'ιαίτερ%
#("%
που
ασκο!ν
στο
κοιν$
οι
ταινίε&
µε
ε+κ(ήµατα
(
crime films
)
ή
να
ανα(!σουν
του&
τρ$που&
µε
του&
οποίου&
οι
ταινίε&
αυτ#&
κατασκευ*0ουν
του&
κ$σµου&
µα&
,
τα
ι'ανικ*
µα&
και
του&
καν$νε&
απο'εκτή&
συµπερι,ορ*&
.
Οι
ταινίε&
µε
.#µα
το
#+κ(%µα
συνεισ,#ρουν
στ%ν
κατασκευή
των
εννοι/ν
του
ε+κ(ήµατο&
και
τ%&
'ικαιοσ!ν%&
,
του
α+α.ο!
και
του
κακο!
,
τ%ν
ί'ια
/ρα
που
τα
απεικονί0ουν
,
+ε+ον$&
που
ταυτί0εται
και
µε
τ%
,!σ%
τ%&
#("%&
του&
12
«E
άν
ορίσουµε
την
εγκληµατολογία
ς
την
επιστήµη
εκείνη
που
µελετά
το
έγκληµα
και
τους
εγκληµατίες
,
γίνεται
"εκάθαρο
ότι
η
ταινία
είναι
µία
από
τις
κύριες
πηγές
µέσα
από
την
οποία
οι
άνθρποι
αντλούν
τις
ιδέες
τους
για
τη
φύση
του
εγκλήµατος
».
10
3αρ$(ο
που
οι
ταινίε&
'ια'ραµατί0ουν
#να
κεντρικ$
ρ$(ο
στ%ν
παρα+ω+ή
αναπαραστ*σεων
και
συ((ή-εων
τ%&
#ννοια&
του
ε+κ(ήµατο&
,
οι
ε+κ(%µατο($+οι
τι&
#)ουν
α+νοήσει
συστ%µατικ*
,
µ#νοντα&
προσκο((%µ#νοι
σε
µια
στενή
προοπτική
των
κοινωνικ/ν
επιστ%µ/ν
που
'ίνει
ε(*)ιστ%
προσο)ή
στι&
α((%(επι'ρ*σει&
του
ε+κ(ήµατο&
µε
τον
πο(ιτισµ$
.
11
Ε(*)ιστοι
µε(ετ%τ#&
προσπ*.%σαν
να
ε"%+ήσουν
τ%ν
ι'ιαίτερ%
#("%
που
ασκο!ν
στο
κοιν$
οι
ταινίε&
µε
ε+κ(ήµατα
(
crime films
)
ή
να
ανα(!σουν
του&
τρ$που&
µε
του&
οποίου&
οι
ταινίε&
αυτ#&
κατασκευ*0ουν
του&
κ$σµου&
µα&
,
τα
ι'ανικ*
µα&
και
του&
καν$νε&
απο'εκτή&
συµπερι,ορ*&
.
Οι
ταινίε&
µε
.#µα
το
#+κ(%µα
συνεισ,#ρουν
στ%ν
κατασκευή
των
εννοι/ν
του
ε+κ(ήµατο&
και
τ%&
'ικαιοσ!ν%&
,
του
α+α.ο!
και
του
κακο!
,
τ%ν
ί'ια
/ρα
που
τα
απεικονί0ουν
,
+ε+ον$&
που
ταυτί0εται
και
µε
τ%
,!σ%
τ%&
#("%&
του&
12
Το πρόβλημα, όταν άτομα που διαπράττουν ειδεχθή εγκλήματα, παρουσιάζονται με κινηματογραφικό τρόπο, μουσική, αμάξια της αστυνομίας για αρκετή ώρα, κάθε μέρα, ηρωποιούνται. Η ιστορία μας έχει αποδείξει πως ένα φαινόμενο που παίρνει τόσο μεγάλες διαστάσεις, επαναλαμβάνετε, να μην ξεάχασουμε ( Μνήμες από αιματηρές λεωφορειοπειρατείες ,Βόρεια Ελλάδα το καλοκαίρι 1999 Σχολάρι Θεσσαλονίκης με λεωφορείο του ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης και ομήρους επιβάτες-κατοίκους της περιοχής και είχε δραματική κατάληξη, στη δεύτερη -στις 15 Ιουλίου- λεωφορειοπειρατεία, που είχε ξεκινήσει από το Πολύκαστρο Κιλκίς με δράστη τον 33χρονο δράστη, Η τελευταία περίπτωση λεωφορειοπειρατίας ήταν στις 4 Νοεμβρίου του 2000, όταν ο 48χρονοςμε ψυχολογικά προβλήματα, σκότωσε το πρωί της ίδιας ημέρας δύο άτομα και στη συνέχεια στην περιοχή της Επιδαύρου ακινητοποίησε λεωφορείο με Ιάπωνες τουρίστες. Επειτα από πολύωρη περιπλάνηση, «παραδόθηκε» στον δημοσιογράφο Μάκη Τριανταφυλλόπουλο και στη συνέχεια συνελήφθη. Μία ημέρα αργότερα αυτοκτόνησε πέφτοντας στο κενό από τον 7ο όροφο του κτιρίου της Ασφάλειας Αττικής.) Αντιλαμβανόμαστε τον λόγο που δεν πρέπει να δίνετε τόσο μεγάλη δημοσιότητα σε τέτοια άτομα, ώστε να μην γίνει η ηρωοποίηση του δολοφόνου. Η μουσική , ο κινηματογραφικός τρόπος, δημιουργούν αυτήν την πλασματική εικόνα, ειδικά στους ανθρώπους που έχουν την τάση για ειδεχθή εγκλήματα.
Υποστηρικτής των θεωριών εκμάθησης υπήρξε και ο Albert Bandura, ο οποίος επηρέασε αποφασιστικά την έρευνα για τις συνέπειες της εκμάθησης βίαιης συμπεριφοράς, καταλήγοντας ότι οι εκπομπές που περιέχουν βίαιο περιεχόμενο εντυπώνονται στην μνήμη – ιδιαίτερα των νεαρών ατόμων – παραμένουν σε λανθάνουσα κατάσταση, αλλά κάτω από ορισμένες περιστάσεις είναι δυνατόν να ενεργοποιηθούν . Επεσήμανε ότι τα άτομα δεν έχουν έμφυτο το βίαιο ένστικτο, αλλά μαθαίνουν να είναι επιθετικά από τα βιώματά τους. Συνέδεσε μάλιστα, την υιοθέτηση μιας συμπεριφοράς με την ανάλογη επιβράβευση ή αποδοκιμασία από το περιβάλλον του. Αναφορικά με την επιρροή από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο Bandura παρατήρησε ότι τα τηλεοπτικά προγράμματα που αναπαράγουν επιθετικές συμπεριφορές, οι οποίες επιβραβεύονται, δημιουργούν πρότυπα προς μίμηση, ειδικά όταν ο τηλεθεατής – παρατηρητής δεν διαθέτει διευρυμένο γνωστικό επίπεδο, χαρακτηριστικό που συναντάται ιδιαίτερα στις νεαρές ηλικίες. Η γλωσσική κωδικοποίηση μάλιστα, της παρακολουθούμενης συμπεριφοράς που προβάλλεται, βοηθά στην ταχύτερη εκμάθηση και αναπαραγωγή της συμπεριφοράς. Επεξηγηματικά, το ενδιαφέρον για μίμηση μιας συμπεριφοράς που προβάλλουν τα Μ.Μ.Ε. εξαρτάται από την ποιότητα του τηλεοπτικού προγράμματος, αλλά κυρίως από την πνευματική ωριμότητα του παρατηρητή και την ικανότητά του να αποσυνθέτει την εικόνα και να την αναλύει. Για τον επιστημονικό κόσμο της εγκληματολογίας έχει αποτελέσει σημείο αναφοράς ήδη από την απαρχή της εγκληματολογικής σκέψης, η έννοια της κοινωνικής δομής και συνεκτικότητας. Αδιαπραγμάτευτα, αξιόλογο ρόλο για την ερμηνεία των κοινωνικών διαδικασιών που συντελούνται στην εγκληματολογική πορεία ενός ατόμου και στην προσέγγιση της προσωπικότητας του διαδραματίζουν η οικογένεια, το περιβάλλον, ο κοινωνικός περίγυρος. Έχει επαληθευτεί οτι συντελούν στη διαμόρφωση εγκληματικής προσωπικότητας μέσω πολύπλοκων διαδικασιών όπως είναι μέσω της εκμάθησης μέσω της κοινωνικού ελέγχου ή μέσω της συμβολικής διάδρασης και αλληλεπίδρασης. Σκοπός είναι να αποσαφηνίσουμε πως οι επιστημονικώς διατυπωμένες εγκληματολογικές θεωρίες βρίσκουν αντίκρισμα στα μέσα ενημέρωσης. Ιστορικά, αξίζει να αναφερθεί ότι η εφεύρεση της τηλεόρασης ως συσκευής αναπαραγωγής εικόνων και μετάδοσης οπτικοακουστικών μηνυμάτων χρονολογείται περί το 1930 από τον Αμερικανό Charles Jenkins. Η εξέλιξή της επιβραδύνθηκε αρχικά λόγω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μετά τη λήξη του οποίου όμως, άρχισε η κανονική ροή του προγράμματος. Όπως ήταν αναμενόμενο, σε πρώτο στάδιο λειτούργησε έχοντας ως πρότυπο το ραδιόφωνο και τον κινηματογράφο, που ήδη διένυαν την ακμή τους. Τα στοιχεία που προσέλκυαν το ενδιαφέρον των ακροατών και θεατών αντιστοίχως, ήταν ανέκαθεν η ένταση και η δραματικότητα των γεγονότων, στοιχεία τα οποία απέρρεαν αβίαστα στο άκουσμα μιας εγκληματικής πράξης. Η αιτία που οι περισσότεροι άνθρωποι στο άκουσμα μίας εγκληματικής πράξης βρίσκουν ένδιαφέρον, είναι επειδή δεν είναι οι ίδιοι που διέπραξαν το έγκλημα, στατιστικά σχεδόν οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν σκεφτεί να διαπράξουν ένα έγκλημα, λόγο τις ποικιλίας των ηλιθίων που συναντάνε εκεί έξω,δεν σημαίνει ότι θα το κάνουν.
by Vasil_Lask